2 maja jest dniem szczególnym dla Polaków. Na tę datę przypadają bowiem dwa święta. Dzień Flagi Rzeczypospolitej oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą.

Barwy narodowe

Kolory polskiej flagi wywodzą się od herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zgodnie z symboliką kolor biały to biel godła RP, biel orła oraz Pogoni (rycerza galopującego na koniu – godła Litwy). Obydwa godła mają czerwone tła tarcz herbowych. W związku z tym, że w polskiej heraldyce kolor godła jest ważniejszy niż kolor tła, na fladze biel znajduje się u góry.

3 maja 1792 roku, w trakcie obchodów z okazji pierwszej rocznicy uchwalenia konstytucji, barwy biała i czerwona zostały uznane za narodowe. W 1831 roku Sejm Królestwa Polskiego przyjął uchwałę zawierającą pierwszą regulację prawną dotyczącą polskiej flagi.

Święto flaki jest tradycją stosunkowo młodą, obchodzoną od 2004 roku. Ma ono na celu rozszerzanie wiedzy o patriotyzmie i symbolach narodowych.

Polonia za granicą

Za Polonię uważa się ogół Polaków mieszkających za granicą. Określenia używa się również dla osób poczuwających się do pochodzenia polskiego i związków z krajem, ale urodzonych poza Polską. Mogą to być również osoby z drugiego lub dalszego pokolenia, ale identyfikujące się z krajem i jego obyczajami. Polonią nazywa się np. polskie społeczności w USA czy Kanadzie, gdzie większością są osoby, których przodkowie opuścili nasz kraj dziesiątki lat temu.

Święto Polonii uchwalone zostało 20 marca 2002 roku przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Inicjatorem uchwały był Senat RP, który zareagował na apel osób uczestniczących w II Zjeździe Polonii w Pułtusku. Tekst dokumentu wyjaśnia, że święto zostało ustanowione w uznaniu „wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach, w celu potwierdzenia więzi z Macierzą i jedności wszystkich Polaków, tak mieszkających w Kraju, jak i żyjących poza nim”.

Polacy od lat wyjeżdżają ze swojego kraju z różnych powodów. Jedni kierują się wizją lepszych zarobków i lepszego życia, inni uciekali kiedyś przed represjami ze strony władz. Polacy emigrowali już w czasach I i II wojny światowej, czy XIX wieku po powstaniach narodowych. W ostatnich latach wyjazdy ograniczały się głównie do czasowych wyjazdów zarobkowych z powodu chęci zapewnienia lepszych warunków życia sobie i swojej rodzinie w Polsce. Po wstąpieniu Polski do UE, wyjazdy za granicę stały się o wiele prostsze, co sprawiło, że więcej naszych rodaków podejmowało decyzję o emigracji.

Świętowanie

Obchody 2 maja odbywają się w Polsce, jak i za granicą. Ze względu na to, że tego samego dnia obchodzimy również Dzień Flagi, w Polsce możemy zobaczyć przemarsz pod Pałac Prezydencki i uroczyste wciągnięcie na maszt biało-czerwonej flagi. W czasie obchodów Prezydent biorący udział w ceremonii wręcza ordery osobom, które przysłużyły się utrzymaniu polskości za granicami Polski. Marszałek Senatu lub Minister Spraw Zagranicznych z okazji święta wygłasza expose, w którym dziękuje rodakom, doceniając ich wkład w utrzymywanie na obczyźnie polskich tradycji.

Dzień Polonii i Polaków za Granicą świętuje się przede wszystkim w miejscach, gdzie znajdują się największe skupiska Polonii. Obchodzone są w bardzo różny sposób. Jedni spędzają ten dzień w rodzinnym gronie, inni udają się na spotkania polonijnych stowarzyszeń. W miejscach gzie znajdują się np. polskie dzielnice, organizowane są biało-czerwone pochody. W wielu miejscach odbywają się koncerty, pikniki czy festyny. Większość Polaków w swoich oknach, na balkonach lub przed domem wiesza polską flagę. W polskich szkołach organizowane są apele, spotkania informacyjne czy wykłady o historii Polski oraz osobach, które miały na nią wpływ.

Artykuł przygotowała Sandra Tyl