Praca w Skandynawii to marzenie wielu Polaków. Norwegia, Szwecja, Dania czy Finlandia oferują wysokie zarobki, świetne warunki socjalne i wysoki standard życia. Jednak życie w tych krajach znacząco różni się od tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni w Polsce. Warto zdawać sobie sprawę z tych różnic, aby uniknąć kulturowego szoku i lepiej odnaleźć się w nowym środowisku. Niektóre aspekty życia w Skandynawii mogą okazać się zaskakujące, a nawet trudne do zaakceptowania, ale inne mogą sprawić, że nie będziemy chcieli wracać do kraju.

Oto największe różnice, które warto znać przed wyjazdem!

Zarobki i podatki – wysokie, ale sprawiedliwe

W krajach skandynawskich zarobki są znacznie wyższe niż w Polsce, ale trzeba pamiętać, że równie wysokie są podatki. W Danii podatek dochodowy może sięgać nawet 55%! W zamian mieszkańcy otrzymują jednak darmową edukację, służbę zdrowia na najwyższym poziomie oraz doskonałą infrastrukturę społeczną. W Norwegii i Szwecji istnieje progresywny system podatkowy, co oznacza, że im więcej zarabiasz, tym więcej oddajesz państwu, ale jednocześnie możesz liczyć na różne świadczenia socjalne.

Co ciekawe, w Finlandii nawet osoby bezrobotne mogą otrzymać zasiłek podstawowy, który pozwala na godne życie bez presji szybkiego znalezienia pracy. System ten jest znacznie bardziej stabilny niż w Polsce, a dodatkowo pozwala osobom na spokojne przekwalifikowanie się i znalezienie nowego zajęcia. W Szwecji nawet studia dla obcokrajowców są darmowe pod warunkiem, że pochodzą z UE, co jest wielką zachętą dla młodych Polaków chcących zdobywać wykształcenie na wysokim poziomie.

Podejście do pracy – wolniej i efektywniej

W Polsce często zostajemy w pracy po godzinach, odbieramy telefony i maile w czasie prywatnym. W Skandynawii dominuje kultura „work-life balance” – pracownicy kończą pracę o czasie i spędzają czas z rodziną. Często w biurach już o 16:00 trudno znaleźć kogokolwiek! W Norwegii i Szwecji praca zdalna była popularna na długo przed pandemią, a elastyczne godziny pracy są standardem w wielu branżach.

W Finlandii testuje się 4-dniowy tydzień pracy, a w Szwecji niektóre firmy wprowadziły 6-godzinny dzień pracy – i to bez spadku produktywności! Badania wykazały, że pracownicy są bardziej skoncentrowani i wydajni, a jednocześnie mają więcej czasu na regenerację. Ponadto w Norwegii i Danii panuje duża swoboda w miejscu pracy – nie ma ścisłej hierarchii, a przełożeni traktowani są bardziej jako mentorzy niż jako surowi szefowie. Wiele firm opiera się na modelu „flat organization”, gdzie wszyscy są równi, a głos każdego pracownika się liczy.

Relacje międzyludzkie

Skandynawowie są uprzejmi, ale zdystansowani. Nie należy się spodziewać, że sąsiedzi będą zapraszać na kawę czy spontaniczne spotkania. Cenią swoją prywatność i przestrzeń osobistą, a w środkach transportu unikają rozmów z nieznajomymi.

Ciekawostką jest fakt, że w Finlandii istnieje słowo „kalsarikännit”, oznaczające picie alkoholu w bieliźnie w domu, bez zamiaru wychodzenia do ludzi! To pokazuje, jak mocno Finowie cenią sobie samotność i komfort. W Danii natomiast panuje zasada „Janteloven”, czyli prawo Jante, które podkreśla równość i skromność – nie należy wywyższać się ponad innych ani obnosić się ze swoim sukcesem.

Koszty życia – drogie, ale zrównoważone

Ceny jedzenia, mieszkań i transportu w Skandynawii mogą przyprawić Polaków o zawrót głowy. Norwegia jest jednym z najdroższych krajów na świecie, a ceny podstawowych produktów, jak chleb czy mleko, są kilkukrotnie wyższe niż w Polsce. Na szczęście wysokie zarobki rekompensują te wydatki, a państwo wspiera mieszkańców poprzez różne dodatki socjalne.

W Szwecji wiele rodzin korzysta z programów wsparcia, które pomagają w opłaceniu opieki nad dziećmi czy kosztów mieszkania. Ponadto transport publiczny w Skandynawii działa bardzo sprawnie, a w Danii i Szwecji duży nacisk kładzie się na korzystanie z rowerów jako głównego środka transportu.

Zima i ciemność – prawdziwe wyzwanie

W krajach skandynawskich zimy są długie i ciemne. W północnej Norwegii czy Szwecji słońce może nie wschodzić przez wiele tygodni! To wyzwanie dla psychiki – dlatego tak popularne są tam sauny i hygge, czyli filozofia tworzenia przytulnej atmosfery w domu. W Finlandii ludzie radzą sobie z zimową depresją, korzystając z lamp antydepresyjnych, regularnych kąpieli w lodowatej wodzie oraz zwiększonej aktywności fizycznej.

Alkohol – luksusowy towar

W Polsce alkohol jest dostępny w każdym supermarkecie. W Norwegii i Szwecji sprzedaż wysokoprocentowych napojów kontroluje państwo – można je kupić tylko w specjalnych sklepach „Vinmonopolet” (Norwegia) czy „Systembolaget” (Szwecja). Ceny? Butelka wódki może kosztować nawet 200 zł! W Danii dostępność alkoholu jest większa, ale i tam obowiązują surowe regulacje dotyczące sprzedaży i spożycia.

Ekologia i życie blisko natury

Skandynawia to raj dla miłośników przyrody. W Finlandii jest więcej lasów niż ludzi, a w Szwecji obowiązuje „Allemansrätten” – prawo dostępu do natury, które pozwala każdemu na biwakowanie i wędrówki w dowolnym miejscu.

Język – łatwiejszy, niż się wydaje

Choć języki skandynawskie mogą wydawać się trudne, to wiele słów jest podobnych do angielskich. Niemal każdy Skandynaw biegle mówi po angielsku! Jednak znajomość lokalnego języka zwiększa szanse na lepszą pracę – w Danii pracodawcy bardzo cenią znajomość duńskiego.

Życie w Skandynawii ma wiele zalet, ale i wyzwań. Warto przygotować się na inne podejście do pracy, wysokie koszty życia i surowy klimat. Jednak jeśli cenisz stabilność, kontakt z naturą i dobrą organizację państwa – Skandynawia może być idealnym miejscem na nowy rozdział w Twoim życiu!

Artykuł przygotowała Sandra Tyl

Grafika: freepik.com