Praca biurowa, wraz z pandemią i nowymi doświadczeniami nigdy już nie będzie wyglądać tak samo, jak kilka lat temu. Uregulowanie tego rodzaju pracy ewoluuje w stronę coraz większej swobody po stronie pracownika, jak i możliwości zlecania jej przez pracodawcę.

To, co jeszcze jakiś czas temu wydawało się niemożliwe, następnie dostępne dla pojedynczych pracowników i traktowane jako dodatkowy benefit, dziś stało się codziennością dla większości międzynarodowych pracodawców.

Ci, których obecność w biurze nie jest obowiązkowa, a do pracy wystarczający okazuje się tylko komputer i dostęp do internetu, coraz częściej decydują się na pracę zdalną. Taka forma zatrudnienia pozwala na dużą swobodę w przemieszczaniu się. Jedni wybierają swoje mieszkanie, inni pracę z widokiem na góry a jeszcze inni decydują się na wyjazd za granicę.

Czy pracownik etatowy może wykonywać swoje obowiązku służbowe z zagranicy?

Rozwiązania prawne

W myśl „Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych” – w czasie, kiedy obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego czy epidemii, lub do 3 miesięcy po ich odwołaniu, pracodawca ma prawo do zlecenia pracownikowi pracy, poza jej stałym miejscem. W takim przypadku traktowane jest to jako praca zdalna.

Ustawa nie definiuje miejsca, w którym pracownik miałby wykonywać swoje służbowe obowiązki. Określone jest jedynie, że pracując zdalnie, powinien posiadać odpowiednie warunki techniczne i lokalowe.

Bez względu na miejsce wykonywania obowiązków służbowych, pracownik musi mieć zapewnione bezpieczne stanowisko pracy oraz ergonomiczne warunki: odpowiednie umiejscowienie biurka, fotel biurowy, sprzęt czy odpowiednie oświetlenie. Pracodawca ma prawo domagać się od pracownika dostarczenia odpowiedniego oświadczenia, które potwierdzi, że jego miejsce do pracy spełnia te warunki. Wszystko to po to, aby w razie wypadku w pracy nie było żadnych niejasności w ewentualnym postępowaniu powypadkowym.

Aktualne przepisy prawne nie regulują obowiązku pracownika, do poinformowania pracodawcy o miejscu wykonywania obowiązków służbowych.

Warto jednak pamiętać o tym, że pracownika poza Ustawami i Rozporządzeniami obowiązuje także firmowy regulamin. W Ustawie z 26 czerwca 1974 r. art. 100 Kodeksu pracy zawarta jest informacja o tym, że pracownik zobowiązany jest do wykonywania pracy sumiennie, starannie i stosowania się do poleceń przełożonego, w przypadku, gdy są one zgodne z umową i obowiązującym prawem. Zatem pracodawca ma prawo do wyciągnięcia konsekwencji od pracowników, którzy np. nie zgłosili się na wezwanie przełożonego, z powodu zmiany miejsca wykonywania pracy na takie, które nie pozwala stawić się u szefa na czas.

Paca zdalna za granicą

Jeżeli praca świadczona za granicą będzie przez krótki okres, nie powinno mieć to żadnych konsekwencji. Natomiast jeśli pracownik ma wykonywać swoje obowiązki poza obszarem kraju przez dłuższy czas, warto przeanalizować wszystkie możliwe komplikacje i zagadnienia związane z różnicami w warunkach zatrudnienia w miejscu docelowym oraz zapisami związanymi z ubezpieczeniem i rezydencją podatkową. W Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. zawarto informację, według której osoba pracująca za granicą może mieć prawo do warunków zatrudnienia obowiązujących w państwie aktualnego pobytu. Oznacza to, że w niektórych przypadkach, pracodawca może być zobowiązany do zapewnienia podwładnemu warunków pracy obowiązujących w danym państwie. Może to dotyczyć: wymiaru urlopu wypoczynkowego, minimalnego wynagrodzenia, ubezpieczenia czy rezydencji podatkowej, co zmienia wysokość opłacanych składek.

Jeżeli praca świadczona jest z kraju niebędącego członkiem UE, należy ustalić, czy pracownik podlega miejscowym przepisom z zakresu ubezpieczeń społecznych. Należy zapoznać się z umową dotyczącą koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, zawartą między Polską a tym krajem. Jeżeli umowa nie została zawarta, pracownik w całości podlega prawu miejscowemu.

Może workation?

Skoro masz możliwość wybrać, gdzie chcesz mieć swój home office, to czemu nie zdecydować się np. na pokój z widokiem na piękną plażę we Włoszech? A może marzysz o wycieczce w Alpy i wybierzesz Austrię lub Szwajcarię?

Opisany w jednym z naszych artykułów Workation, czyli „pracowakacje” to zyskujący na popularności trend, który zyskał w czasie pandemii. Dzięki takiej formie pracy, pracownik ma możliwość wykonywania swoich obowiązków z miejsc, które zawsze chciał odwiedzić i nie musi przy tym brać dni wolnych od pracy.

Coraz więcej kurortów i hoteli w miejscowościach turystycznych inwestuje w specjalne oferty kierowane do osób pracujących zdalnie. W wielu miejscach na świecie powstają biura i centra coworkingu, lub zaciszne miejsca dostosowane do potrzeb tego rodzaju pracy.

Oferty wyjazdów na workation pozwalają na wydłużenie sezonu turystycznego, za czym idą czerpane z niego zyski.

Nie musisz jednak czekać na ofertę od biura podróży. Również w Polsce, większość pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych czy hoteli to idealne miejsca do pracy zdalnej, z dobrym połączeniem WiFi i mnóstwem ciekawych miejsc wartych odwiedzenia.

Artykuł przygotowała Sandra Tyl