Praca fizyczna w większości przypadków wiąże się z koniecznością podnoszenia, przenoszenia czy przesuwania różnych przedmiotów i sprzętów. Przeciążenie kręgosłupa może skutkować bólem w okolicy odcinka krzyżowo-lędźwiowego. Często pojawiają się także obrzęki nóg i bóle szyi o różnym nasileniu. Gdy taki stan się utrzymuje, może dojść do ograniczenia możliwości wykonywania pracy.

Aby ograniczyć takie zdarzenia, wprowadzono normy dźwigania, które określone są w przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy.

źródło: https://www.zdrowykregoslup.pl/

W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14 marca 2000 r. określone jest, że pracodawca zobowiązany jest do dążenia do eliminacji ręcznego transportowania. W przypadku, gdy jest to niemożliwe, przenoszenie towarów powinno być jak najmniej uciążliwe dla zdrowia fizycznego pracowników. Firma musi także dostarczyć odpowiedni sprzęt pomocniczy i środki ochrony indywidualnej, dostosowane do oceny ryzyka zawodowego.

Do zadań pracodawcy należy także przeszkolenie pracowników z zakresu BHP i poinformowanie ich o sposobach prawidłowego przenoszenia ciężarów. Przygotowaliśmy zbiór podstawowych informacji dotyczących norm dźwigania dla kobiet i mężczyzn.

Jak zgodnie z przepisami BHP przenosić ciężary?

Ugnij nogi w kolanach i chwyć przedmiot za jego podstawę. Następnie podnieś go i w tym samym czasie wyprostuj nogi. Pamiętaj, aby mieć w miarę możliwości proste plecy. Staraj się unikać pochylania głowy i skręcania tułowia.

Trzymaj przedmiot blisko ciała, gdyż obciążenie wzrasta wraz z odległością. Jeżeli przedmiot znajduje się wyżej lub niżej niż na wysokości od dłoni do barków, musisz zastosować odpowiednią uprząż lub hak. Ciężar utrzymuj najkrócej jak to możliwe.

Podnosząc ciężar na ugiętych rękach, dwukrotnie zwiększasz obciążenie stawów.

W przeliczeniu na kilogramy

W pracy stałej, wykonywanej regularnie w czasie zmiany roboczej np. magazynier, pakowacz, kobiety mogą podnosić ciężary ważące do 12 kilogramów, a mężczyźni do 30 kilogramów. Norma nie ulega zmianie także w przypadku przenoszenia na odległość przekraczającą 25 metrów oraz pod górę. Wyjątkami są:

• 8 kg dla kobiet i 21 kg dla mężczyzn, jeżeli przedmiot wymaga podniesienia powyżej wysokości obręczy barkowej,
• 8 kg dla kobiet i 20 kg dla mężczyzn, przy przenoszeniu pod górę, jeżeli kąt nachylenia jest większy niż 30^o, a wysokość przekracza 4 metry,
• 3 kg dla kobiet w ciąży (jest to ogólna, maksymalna, dopuszczalna masa ładunków, które mogą być przenoszone przez kobiety w ciąży),
• 6 kg dla kobiet karmiących dziecko piersią.

Praca dorywcza to taka, gdzie ręczne przemieszczanie przedmiotów występuje nie częściej niż 4 razy na godzinę, a łączny czas wykonywania prac wynosi nie więcej niż 4 godziny na dobę. W tym przypadku dopuszczalny ciężar dla kobiet to 20 kg i 50 kg dla mężczyzn. Dodatkowo:

• 14 kg dla kobiet i 35 kg dla mężczyzn, jeżeli przedmiot trzeba podnieść powyżej wysokości obręczy barkowej,
• 12 kg dla kobiet i 30 kg dla mężczyzn przy przenoszeniu pod górę, jeżeli kąt nachylenia jest większy niż 30 ^o , a wysokość przekracza 4 metry,
• 3 kg dla kobiet w ciąży,
• 6 kg dla kobiet karmiących dziecko piersią.

W trakcie zbiorowego przenoszenia przedmiotów:

• 25 kg dla mężczyzn przy pracy stałej i 42 kg przy pracy dorywczej,
• 10 kg dla kobiet przy pracy stałej i 17 kg przy pracy dorywczej.

Dla pracowników młodocianych, którzy ukończyli 16 rok życia:

• 12 kg dla mężczyzn przy pracy stałej i 20 kg dla pracy dorywczej,
• 8 kg dla kobiet przy pracy stałej i 14 kg dla pracy dorywczej.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. 2018 poz. 1139).

Pracodawca powinien wyeliminować lub ograniczyć zagrożenia, zapewniając pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, dostarczenie środków ochronnych (kaski, obuwie, odzież okulary itp.), czy opracowanie oceny ryzyka zawodowego i zapoznanie z nim wszystkich zatrudnionych.

W każdym zakładzie powinna znaleźć się także instrukcja ręcznych prac transportowych. Tworzy się ją w oparciu o realizowane prace i rozporządzenie dotyczące BHP. Każdy z pracowników powinien zostać przeszkolony z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w miejscu wykonywania obowiązków służbowych. Osoba bez takiego szkolenia nie może podejść do pracy.

Artykuł przygotowała Sandra Tyl