Szukasz pracy w Niemczech? A może miałeś już okazję pracować u naszych zachodnich sąsiadów? Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o wyjeździe zarobkowym, zasięgnąć informacji związanych z prawem pracy w danym miejscu.

Zdarzają się sytuacje, w których pracownik ze względu na barierę językową nie egzekwuje swoich praw. Zagraniczny pracodawca, oczekując, że osoba zatrudniona nie będzie się bronić, wypowiada umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia, w trybie natychmiastowym. Oczywiście nie są to sytuacje nagminne, ale warto wiedzieć, jakie masz prawa.

Wypowiedzenie umowy w Niemczech (Kündigung) to jednostronne oświadczenie woli pracodawcy lub pracownika, którego celem jest, ustanie stosunku pracy. Z poniższego artykułu dowiesz się, jakie są najważniejsze aspekty rozwiązania umowy o pracę oraz na co powinieneś zwrócić uwagę.

Ogólne warunki i treść wypowiedzenia umowy o pracę

Wypowiedzenie powinno być sporządzone w formie pisemnej i musi jednoznacznie wskazywać na wolę zakończenia stosunku pracy. W przypadku wysyłania rozwiązania umowy pocztą tradycyjną uznaje się je za złożone dopiero w momencie, gdy dotrze ono do odbiorcy, z którym stosunek pracy ma zostać rozwiązany.

Warto również wspomnieć, że forma pisemna to jedyna akceptowana przez niemieckie prawo forma złożenia wypowiedzenia umowy o pracę. Dokument musi być także własnoręcznie podpisany. Brak podpisu jest równoznaczny z jego unieważnieniem.

Kodeks pracy nie przewiduje podania powodu wręczenia wypowiedzenia, są jednak pewne wyjątki. Inne warunki, które muszą zostać spełnione przy rozwiązaniu współpracy, mogą być zapisane w umowie lub ustalone przez układy zbiorowe. Wśród nich może się więc znaleźć podanie przyczyny zwolnienia.

Ważne jest również, aby pracownik dokładnie znał warunki umowy. Może się w niej bowiem pojawić zapis o tym, że będzie on musiał zapłacić karę w przypadku niedotrzymania okresu wypowiedzenia. Wysokość takiego zadośćuczynienia nie może przekroczyć jednego miesięcznego wynagrodzenia brutto. Jeżeli taki zapis nie został zawarty w umowie, a pracownik postanowi odejść z pracy przed zakończeniem wypowiedzenia, pracodawca ma prawo wystąpić o odszkodowanie do sądu.

Długość okresu wypowiedzenia

Zgodnie z niemieckim kodeksem pracy długość wypowiedzenia zależna jest od czasu, jaki pracownik przepracował w danym przedsiębiorstwie.

Ustawowe okresy wypowiedzenia:

• staż pracy od 0 do 6 miesięcy (okres próbny) – 2 tygodnie,
• od 7 miesięcy do 2 lat – 4 tygodnie do 15 dnia lub końca miesiąca,
• 2 lata – 1 miesiąc do ostatniego dnia miesiąca,
• 5 lat – 2 miesiące do ostatniego dnia miesiąca,
• 8 lat – 3 miesiące do ostatniego dnia miesiąca,
• 10 lat – 4 miesiące do ostatniego dnia miesiąca,
• 12 lat – 5 miesięcy do ostatniego dnia miesiąca,
• 15 lat – 6 miesięcy do ostatniego dnia miesiąca,
• 20 lat – 7 miesięcy do ostatniego dnia miesiąca.

Wyjątkiem od reguły są pracownicy tymczasowi, zatrudniani na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, a także małe przedsiębiorstwa, w których pracuje do 20 osób. W obu przypadkach minimalny okres wypowiedzenia wynosi 4 tygodnie i może zostać wręczony w dowolnym dniu miesiąca i tak też się kończyć.

Standardowe okresy wypowiedzenia mogą także się nieco różnić ze względu na indywidualne ustalenia. Dlatego też koniecznie zapoznaj się z tymi zapisami w umowie i układzie zbiorowym. Czas wypowiedzenia nie może być jednak krótszy od wskazanego w przepisach ogólnych. Okresy wypowiedzenia określone w kodeksie pracy nie można jedynie je wydłużyć. Ponadto pracodawca nie może dla siebie ustanowić okresu wypowiedzenia krótszego niż dla pracownika.

Czy można zrezygnować z pracy przed upływem okresu wypowiedzenia?

Jeżeli zdecydowałeś się odejść z pracy, musisz dotrzymać terminu związanego z okresem wypowiedzenia. Tak jak zostało już wspomniane wyżej, jego niedotrzymanie może wiązać się z karą lub rozprawą w sądzie.

Jeżeli powodem Twojego odejścia jest otrzymanie innej propozycji pracy i ważne dla Ciebie jest, aby okres wypowiedzenia został skrócony, pracodawca może, ale nie musi, zgodzić się na podpisanie umowy, która rozwiązuje stosunek pracy. Takie wyjście to bardziej porozumienie, które nie jest powiązane ze standardowymi okresami wypowiedzenia i może wiązać się nawet z natychmiastowym ustaniem stosunku pracy.

Taki rodzaj rozwiązania współpracy może zaproponować także pracodawca. Należy jednak pamiętać, że podpisując takie porozumienie, pracownik traci prawo do zasiłku przysługującego osobom bezrobotnym. Okres karencji wynosi aż 12 tygodni po ustaniu stosunku pracy.

Podsumowując — w czasie trwania okresu próbnego umowa może zostać rozwiązana w ciągu 2 tygodni. Umowy, które zawierane są na czas określony, nie mogą ustać bez zachowania okresu wypowiedzenia, a pracownik, który nie będzie przestrzegał tego okresu, może zostać obciążony karą. Jedyną możliwością wcześniejszego rozwiązania umowy jest porozumienie między pracodawcą a pracownikiem.

Artykuł przygotowała Sandra Tyl