Dużym zaskoczeniem dla osób wyjeżdżających zarobkowo do naszych zachodnich sąsiadów mogą okazać się klasy podatkowe. W Niemczech funkcjonuje 6 różnych klas, które przydzielane są zależnie od sytuacji ekonomicznej i życiowej. To od klasy podatkowej zależy wysokość składek odprowadzanych przez pracodawcę. Od stycznia 2021 roku do zaliczek na podatek wliczają się podatki: dochodowy, kościelny i solidarnościowy. Z tego ostatniego zwolnione są osoby zarabiające rocznie poniżej 73,8 tys. euro brutto, a w przypadku małżeństw poniżej 151 990 euro.

Dobrze dobrana klasa jest bardzo ważna, gdyż błąd może wpływać na wyższe naliczenie zaliczki na podatek lub konieczność dopłaty w urzędzie podatkowym po złożeniu rozliczenia rocznego.

Podział na klasy (Lohnsteuerklassen)

Niemieckie prawo dzieli podatników na 6 różnych klas podatkowych:

• Klasa I – miesięczny dochód wolny od podatku to 945 euro. Do tej klasy przyporządkowane są osoby rozwiedzione lub pozostające w długotrwałej separacji, czy takie, których małżonek przebywa poza Unią Europejską. Do tej kategorii należą również osoby owdowiałe od co najmniej dwóch lat. Osoby samotne przy meldunku automatycznie są przyporządkowane do klasy I. Aby móc skorzystać z ulgi na dziecko, samotny rodzic zobowiązany jest dostarczyć jego akt urodzenia;
• Klasa II – miesięczny dochód wolny od podatku to 1908 euro. Klasa II zarezerwowana jest dla osób samotnie wychowujących dzieci i otrzymujących zasiłek rodzinny;
• Klasa III – miesięczny dochód wolny od podatku to 1788 euro. Do klasy III kwalifikują się osoby owdowiałe i zamężne, których małżonek przebywa na terenie Wspólnoty Europejskiej. Tej klasie przypisuje się również osoby, których partner jest bezrobotny lub wybrał V klasę podatkową;
• Klasa IV – miesięczny dochód wolny od podatku to 945 euro na osobę. Do klasy czwartej przypisuje się małżonków, których partner wybrał tę klasę. Jest to najlepsza opcja dla osób zarabiających na podobnym poziomie. Jeżeli małżeństwo nie wybierze żadnej opcji, klasa IV zostanie przypisana im automatycznie;
• Klasa V – miesięczny dochód wolny od podatku to 105 euro. Dotyczy osób, których współmałżonek wybrał klasę III. Jest to dobre rozwiązanie w przypadku, kiedy jeden z partnerów zarabia mniej;
• Klasa VI – brak kwoty wolnej od podatku. Do klasy szóstej należą osoby, które wykonują więcej niż jedną pracę równocześnie.

Jak sprawdzić swoją klasę?

 W styczniu 2013 roku w Niemczech zaczęła obowiązywać elektroniczna karta podatkowa (ELSTAM). W karcie zawarte są wszystkie dane osobowe oraz informacje o aktualnej klasie podatkowej. Każdy Niemiecki urząd skarbowy zobowiązany jest udzielić informacji, jakie dane zawiera ELSTAM. Dlatego też, jeżeli chcesz dowiedzieć się, do jakiej klasy zostałeś przypisany, wystarczy wysłać e-mail do urzędu lub po prostu zadzwonić. Aktualną klasę możesz także znaleźć na comiesięcznym wykazie swoich zarobków (pasku wynagrodzeń).

Co w przypadku, jeśli jedno z małżonków mieszka w Polsce?

Jeśli łączne zarobki małżonków przynajmniej w 90% podlegają niemieckiemu podatkowi dochodowemu, mają oni możliwość otrzymania III klasy podatkowej w Niemczech. Jeżeli zarobki jednego z partnerów nie przekraczają 18336 euro rocznie (stan na 2019 r.), to do otrzymania III klasy podatkowej nie wymaga się 90% łącznych przychodów. Takiej zmiany można dokonać, składając odpowiedni wniosek w urzędzie skarbowym.

Jeżeli jeden z partnerów rozlicza się w Niemczech, zobowiązany jest do dołączenia zaświadczenia o zarobkach drugiego z małżonka, który przebywa w Polsce (druk EU/EWR). Na tym samym druku należy uwzględnić dochody uzyskane wcześniej, jeżeli dana osoba rozpoczęła pracę w Niemczech później niż z początkiem roku kalendarzowego. Należy pamiętać, że w rozliczeniu należy również podać dochody uzyskane na terenie innych krajów.

Wybór odpowiedniej klasy podatkowej jest bardzo istotny, ponieważ może mieć duży wpływ na wysokość świadczenia chorobowego, zasiłku dla bezrobotnych, na utrzymanie, alimentów, a także zasiłku macierzyńskiego czy wychowawczego. Polacy wyjeżdżający do pracy w Niemczech zazwyczaj od razu zostają przydzieleni do I klasy, ale mają także możliwość starania się o przynależność do III opcji. Jeżeli jeden z małżonków pracując w Polsce, zarabia mniej, to warto spróbować rozliczyć się w Niemczech. Opcja ta może okazać się bardziej korzystna, chociażby ze względu na możliwość odliczenia z tytułu rozłąki z rodziną.

Artykuł przygotowała Sandra Tyl