Szaleni, ekscentryczni, a może genialni? Inspirujące historie podróżników, którzy wymykali się stereotypom
Egzotyczne podróże, odkrywanie nieznanych terenów, nowych gatunków roślin i zwierząt od zawsze fascynowało człowieka. Każdy zna nazwiska wielkich podróżników takich jak Krzysztof Kolumb, Vasco da Gama czy Ferdynand Magellan, ale warto poznać również życiorysy osób, które nie dokonały tak wielkich odkryć, za to zapisały się w historii dzięki swojemu nietuzinkowemu charakterowi. Jedni zjadali nowoodkryte gatunki ptaków, inni przebierali się, by dotrzeć do zakazanych miejsc albo wypychali zwierzęta w dziwnych pozach. Poznaj 5 ekscentrycznych podróżników, którzy przesuwali granice odwagi, logiki i zdrowego rozsądku.

1. John James Audubon
Audubon urodził się w 1785 roku na Haiti, ale w dzieciństwie przeprowadził się z rodziną do Francji. Nie zagrzał tam jednak długo miejsca i w wieku 16 lat wyjechał do Ameryki, gdzie imał się różnych zajęć od pracy w sklepie, przez wypychanie zwierząt w muzeum, po dawanie lekcji rysunku i sprzedawanie portretów. Jednak jego największym marzeniem było stworzenie atlasu ptaków Ameryki. Po ślubie z Lucy Bakewell, która zajęła się finansami rodziny, w końcu mógł sobie na to pozwolić. Audubon przemierzał dzikie ostępy Ameryki Północnej, tygodniami obserwując jeden gatunek ptaka i robiąc notatki na temat jego zwyczajów i zachowania. Następnie zabijał okaz, układał w charakterystycznej pozie i malował. Na koniec często go zjadał, opisując swoje doznania smakowe – chciał poznać ptaki wszystkimi zmysłami. Po latach obserwacji stworzył monumentalne dzieło pt. „Ptaki Ameryki” zawierające ponad 400 ilustracji, które do dziś jest jedną z najcenniejszych i najpiękniejszych książek ornitologicznych.
2. Charles Waterton
Urodził się w 1782 roku w Anglii w arystokratycznej rodzinie. Jak wiele zamożnych osób w tamtych czasach zapragnął podróżować, w tym celu wyjechał do Ameryki Południowej. W Gujanie Brytyjskiej zarządzał niewolnikami swojego wuja i jednocześnie odbywał wyprawy w nieznany głąb lądu. Podróżował boso, obserwował dzikie zwierzęta, następnie polował na nie i wypychał. Był niezwykle utalentowanym taksydermistą, stosował prekursorską metodę wypychania, dzięki czemu jego zwierzęta sprawiały wrażenie żywych. Waterton posunął się nawet o krok dalej – za pomocą spreparowanych okazów, tworzył zabawne scenki, przebierając zwierzęta za ludzi i ustawiając je w typowych, ludzkich pozach. Po powrocie do Anglii postawił wokół swojej posiadłości mur, tworząc w ten sposób pierwszy na świecie rezerwat przyrody i dzikiego ptactwa i wynalazł budkę lęgową. Zmarł w wieku 83 lat – jego trumnę przewieziono z kaplicy na miejsce pochówku barką. Spoczął pod dwoma dębami na terenie swojej posiadłości.
3. Alexander von Humboldt
Urodził się w 1769 roku w Niemczech i już jako nastolatek zainteresował się nauką. Podróżował po Europie – Francji, Belgii, Holandii, Rosji i Anglii, następnie udał się do Ameryki Łacińskiej i to właśnie tam rozpoczął prawdziwą ekspedycję naukową. Humboldt był zainteresowany wszystkim – porównywał smak wody w różnych dopływach rzeki Orinoko, zaglądał do wulkanów, badał dżunglę, jako pierwszy odkrył węgorze elektryczne, opisywał życie dzikich plemion. Gdziekolwiek był, mierzył i zapisywał skrupulatnie temperaturę powietrza, wilgotność, gęstość, wysokość. Pomagał mu w tym ważący 40 kilogramów sprzęt, który nosił ze sobą. Dzięki swojej skrupulatności i ciekawości w obserwowaniu roślinności na 100 lat przed naukowym udowodnieniem tego faktu wysnuł teorię, że kontynenty były kiedyś ze sobą połączone!
4. Lady Hester Stanhope
Urodziła się w 1776 roku w Anglii w arystokratycznej rodzinie (była bratanicą premiera Wielkiej Brytanii). Jako 35-latka porzuciła luksusowe życie i wyruszyła w podróż po Morzu Śródziemnym ze swoją pokojówką i lekarzem. W Giblartarze przyłączył się do nich jej młodszy o 16 lat kochanek. Przemierzając konno Afrykę Stanhope nosiła męskie ubrania i turban, czym wzbudziła sensację wśród Europejczyków i podziw Arabów. Brała udział w pierwszych w historii badaniach archeologicznych na Ziemi Świętej, a w 1814 roku zamieszkała w opuszczonym klasztorze w Libanie, gdzie przyjmowała dyplomatów i pielgrzymów niczym władczyni. Do końca życia pozostała barwną, ekscentryczną postacią – piła alkohol, przeklinała i paliła fajkę wodną. Zmarła w 1839 roku, została pochowana w gaju oliwnym w Libanie.
5. Richard Francais Burton
To jeden z najbardziej barwnych, niepokornych i tajemniczych podróżników XIX wieku. Był dobrze wykształcony i śladem ojca wstąpił do brytyjskiej armii. Miał obsesję na punkcie języków obcych –znał ich ponad 25! – oraz talent malarski. W 1853 roku jako pierwszy Brytyjczyk udał się do Mekki – ale by to uczynić, przebrał się za afgańskiego lekarza, a nawet obrzezał. Gdyby ktoś odkrył, że nie jest muzułmaninem, skazano by go na śmierć. Brał udział w wyprawie do źródeł Nilu, w poszukiwaniu złota na Bliskim Wschodzie i Ghanie. Zasłynął również jako tłumacz arabskiej literatury erotycznej (w tym „Kamasutry”) – by ominąć cenzurę, wydawał ją we własnym wydawnictwie – oraz jako autor ponad 40 książek podróżniczych i naukowych. Był oficerem, szpiegiem, poliglotą i antropologiem – postacią, która mogłaby się stać bohaterem współczesnego filmu przygodowego.
Artykuł przygotowała Małgorzata Najder
Grafika: freepik.com